Verschil tussen Bokashi en composteren

Milieu aspecten van Bokashi contra composteren.

Bokashi is een Japans woord hetgeen betekent ” gefermenteerd organisch materiaal ”

Dat Bokashi t.o.v. compost  qua bodemvorming vele voordelen heeft  is in eerdere uiteenzettingen uitvoerig behandeld. Mochten wat dit aspect betreft er nog vragen zijn dan raadt ik de lezer aan om die stukken er nog eens op na te slaan.

Wat de voordelen m.b.t. milieu belasting betreft wil ik graag in dit stuk een verdere verduidelijking geven.

Bij het maken van compost is het van belang dat de temperatuur oploopt tot ongeveer 70 graden Celsius.

Zodra de temperatuur bij de 70 graden komt zal men de compost moeten keren om de temperatuur te doen laten zakken. Na het keren daalt niet alleen de temperatuur maar wordt er ook weer een grote hoeveelheid zuurstof in de compost gebracht. Deze zuurstof wordt door de aerobe bacteriën weer gebruikt om het organisch materiaal in de compost verder af te breken.

Dit ogenschijnlijke positieve proces heeft milieu technisch gezien echter ook een aantal zeer schadelijke neven effecten.

Deze  neven effecten zullen zal ik hier verder belichten.

Bij de omzetting van organisch materiaal naar compost wordt hoofdzakelijk gebruik gemaakt van anaerobe micro organismen. Bij de omzetting gebruiken de microben de energie welke in het organisch materiaal zit als voeding. Om in het bezit te komen van deze energie wordt gebruikt gemaakt van het oxidatie principe en hiervoor is zuurstof nodig. Met deze zuurstof wordt het organisch materiaal geoxideerd waarbij warmte en koolstof dioxide vrijkomen.

De warmte warmt de hoop op en we zien vaak waterdamp wolken boven de compost hoop als deze gekeerd wordt. Deze energie gaat dus verloren en komt niet meer ten gunste van het bodemleven.

De CO2 welke bij dit proces vrijkomt komt als broeikasgas in het milieu terecht.

Composteren geeft dus een grote CO2 voetafdruk hetgeen verre van wenselijk is.

Een derde nadelig effect van het composteren is het vrijkomen van percolaat water.

Compost hopen liggen veelal in de en lucht. Perssappen welke vrij kunnen komen bij het composteren van vochtige producten kunnen milieu schade geven vandaar dat opvangen noodzakelijk is. Maar ook regenwater heeft een invloed op het uittreden van vocht uit compost hopen. Hemelwater wat neerdaalt wordt als positief ervaren voor het composterings proces. Het versnelt in meer of mindere mate het proces en zorgt voor het afkoelen van de compost als de temperatuur te hoog wordt.

Dit vocht heeft echter ook een nadeel als het niet geheel verdampt. Het loopt uit de composthoop en is rijk aan allerlei chemische substanties. Vandaar dat ook dit percolaat opgevangen dient te worden. De concentratie van de aanwezige ” chemische componenten ” kan zo hoog zijn dat dit percolaat of naar een waterzuivering moet worden afgevoerd of in erge gevallen zelfs verbrand moet worden.

Bij het maken van Bokashi spelen bovenstaande problemen niet !

Bij het maken van Bokashi worden de te gebruiken materialen zorgvuldig gekozen en geselecteerd o.a. Op hun droge stof gehalte. Hierdoor wordt voorkomen dat er perssappen uit de Bokashi  verloren gaan en dat de microben in de hoop een ideale voeding krijgen.

Doordat bij het maken van Bokashi de hoop na het gereedkomen m.b.v. een lucht en waterdicht plastic kleed wordt afgesloten blijft de temperatuur laag ( 40 graden ) .

Door dat het foliekleed de zuurstof toevoer afsnijdt krijgen de aërobe microorganismen veel minder kans. De anaërobe microorganismen krijgen nu volop gelegenheid zich te ontwikkelen waardoor er een fermentatie ontstaat.

Bij fermentatie blijft de temperatuur laag terwijl hoegenaamd geen CO2 ontstaat. Het geringe CO2 welk ontstaat stijgt naar boven en lost op  in het condensatie vocht aan de binnenkant van het plastic kleed en loopt vervolgens de Bokashi hoop weer in. Hier wordt het door microorganismen weer gebruikt in hun voedselkringloop. De CO2 voetafdruk voor Bokashi is dan ook te verwaarlozen.

Ook treedt er bij het maken van Bokashi geen percolaat op. Regen heeft geen invloed op het materiaal doordat het simpelweg wordt afgedekt met water en lichtdichte folie.

Omdat de temperatuur in de Bokashi niet boven de 40 graden komt is omzetten van de hoop niet nodig.

Dit heeft een positief effect op de hoeveelheid verbrandingsgassen welke bij het composteren vrijkomen bij het omzetten door zware diesel aangedreven  werktuigen.

Bokashi  kan simpel en effectief worden gemaakt op welhaast elke locatie. Het vergt nauwelijks investeringen. Het centraal verzamelen uit grotere regio’s als tevens het verspreiden van het materiaal over grotere regio’s is niet meer noodzakelijk om de investeringen te dekken. Een groot voordeel hiervan is dat er veel minder transport bewegingen nodig voor zowel aanvoer als afvoer van organisch materiaal.  Ook dit dient ons aller milieu.

Landbouwkundig is het vanzelfsprekend een groot voordeel dat er meer energie in de Bokashi achterblijft waardoor het bodemleven een energie rijker voer krijgt voorgeschoteld.

Dit zal resulteren in een sneller humus opbouw hetgeen bijdraagt aan een mindere uitspoeling van mineralen naar het oppervlakte water.

En ook dit is een voordeel van Bokashi maken t.o.v. het maken van compost wat niet alleen goed is voor de bodemvruchtbaarheid maar geeft ook veel minder belasting voor het milieu.

Noordwolde
Januari 2012

J. Feersma Hoekstra
EM Agriton BV